یاتاقان زدن ماشین سنگین یکی از عیبهای مهم و پراهمیت خودروها است و درصورتیکه رانندگان به آن توجه نکنند ممکن است خسارتهای زیادی را برای آنها به همراه داشته باشد، زیرا گاهی اوقات میزان آسیب ناشی از یاتاقان زدن به حدی زیاد است که ممکن است موتور از کار بیفتد و دیگر روشن نشود. در چنین مواقعی باید موتور خودرو را بهطور کامل باز کرد و آن را دوباره از نو سرهمبندی کرد. در ادامه میخواهیم درباره علائم یاتاقان زدن، صدای یاتاقان زدن ماشین، علائم یاتاقان زدن کامیون و… صحبت کنیم.
یاتاقان زدن ماشین چیست؟
بهطورکلی، هر عاملی که باعث آسیب دیدن یاتاقانها شود، باعث میشود تا یاتاقان به میل لنگ بچسبد و یا بیشازحد از آن فاصله بگیرد، در این صورت روغن دیگر نمیتواند به درستی فضای بین یاتاقان و میللنگ را پر کند. به این وضعیت ایجاد شده به اصطلاح یاتاقان زدن گفته میشود.
اگر یاتاقان با سطح میللنگ تماس پیدا کند و به آن بچسبد، باعث سنگین شدن حرکت موتور میشود و درنهایت پیشرانه از کار خواهد افتاد. اگر یاتاقانها بنا به هر دلیلی مانند خوردگی و سایش، ضخامت خود را از دست بدهند و بیشازحد نازک شوند، میللنگها دچار لرزش میشوند و دیگر نمیتوانند بدون لرزش به کار خود ادامه دهند، در نتیجه در هنگام کار کردن، صدایی شبیه به تقتق از ناحیه یاتاقان شنیده میشود.
آگاهی نسبت به دلایل و علائم یاتاقان زدن کامیون، برای تمامی رانندگان ماشین سنگین اهمیت زیادی دارد. زیرا در صورت عدم آگاهی از دلایل و علائم یاتاقان زدن خودرو، ممکن است موتور خودرو دچار مشکلات زیاد و در بعضی از مواقع غیرقابلجبران شود. بنابراین در ادامه میخواهیم درباره علت یاتاقان زدن کامیون صحبت کنیم.

علت یاتاقان زدن کامیون:
بهطورکلی، چند دلیل بسیار مهم که باعث یاتاقان زدن کامیون میشود عبارتاند از:
- وجود داشتن لقی بین سیلندر و میللنگ
- کاهش و یا از بین رفتن اصطکاک میان سیلندر و میللنگ
- کاهش اصطکاک میان شاتون ومیللنگ
علائم یاتاقان زدن
علائم زیادی وجود دارد که در صورت مشاهده کردن آنها، میتوان گفت خودرو یاتاقان زده است. رانندگان موظفاند تا در صورت مشاهده هر گونه از علائم زیر فوراً خودرو را خاموش کرده و با کمک یدککش، آن را به تعمیرگاه منتقل کنند. بارها پیشآمده است که رانندگان، این علائم را دیده و نسبت به آن بیتوجهی کردهاند. سهلانگاری راننده در این مواقع باعث میشود که خودرو یاتاقان بزند و مشکلات زیادی را به وجود آورد. موارد زیر متداولترین علائم یاتاقان زدن کامیون هستند.
قفل شدن موتور و روشن نشدن آن
قفل شدن موتور خودرو بهطوریکه به هیچ عنوان دیگر روشن نشود و شروع به کار نکند، میتواند یکی از علائم یاتاقان زدن ماشین سنگین باشد. در واقع زمانی که استارت میزنید، اما خودرو روشن نمیشود میتواند یکی از عمدهترین علائم یاتاقان زدن کامیون باشد.
صدای تقتق موتور هنگام گاز دادن
اگر هنگام گاز دادن یا سرعت زیاد، از موتور خودرو صدایی شبیه به تقتق به گوش برسد، ممکن است خودروی شما یاتاقان زده باشد. هنگامیکه با این شرایط مواجه میشوید توصیه میشود که خودرو را سریعاً متوقف کنید و با یک تعمیرکار تماس بگیرید. همچنین میتوانید خودروی خود را بدون روشن کردن موتور، به نزدیکترین تعمیرگاه ببرید.
روشن شدن چراغ چک روغن
یکی دیگر از علائم یاتاقان زدن کامیون، روشن شدن چراغ چک روغن است البته همیشه نمیتوان این علامت را به یاتاقان ربط داد، اما در صورت روشن شدن چراغ چک روغن لازم است پیگیریهای لازم را انجام دهید.
کاهش قدرت موتور
اگر موتور خودروی شما قدرت همیشگی را ندارد و احساس میکنید به خوبی گاز نخورده و به شکل ایدهآل پیش نمیرود، ممکن است یاتاقان خودروی شما مشکلی پیدا کرده باشد؛ بنابراین به محض مشاهده این اتفاق لازم است تا حتماً خودروی خود را به تعمیرگاه ببرید.
این نکته را به خاطر داشته باشید که در صورت ادامه دادن به حرکت، ممکن است مشکلات بیشتری برای خودروی شما به وجود بیاید و حتی مشکل قطعات معیوب مانند میللنگ یا یاتاقانها با تراشکاری اصلاح نشود. در صورت برطرف نشدن این مشکل شما ناچار هستید تا قطعات موردنظر را تعویض کنید و هزینه زیادی را بپردازید.
استفاده از روغن موتور بیکیفیت
استفاده کردن از روغن موتور نامرغوب و غیراصل و همچنین تعویض دیرهنگام آن، باعث کدر شدن روغن موتور میشود. هنگامیکه روغن موتور کدر میشود و حالت لجنی به خود میگیرد، رسوبات و قطعات خودرو دچار جرمگرفتگی میشوند. هنگامیکه این جرمگرفتگی به مجاری روغن نفوذ میکند، باعث اختلال در فرآیند روغنکاری شده و در نتیجه باعث آسیب رساندن به یاتاقانها میشود.
بهترین زمان برای تعویض یاتاقان ماشین
در صورت به وجود آمدن هر گونه خراشیدگی و یا سائیدگی در یاتاقانها، لازم است که یاتاقان تعویض شود. هنگامیکه بعد از گذشت ۱۰ سال از خودروی خود استفاده کردهاید و مسافتی حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر را طی کردهاید و میخواهید موتور خودرو را برای تعمیر باز کنید، بهتر است یاتاقانها را نیز تعویض کنید.
همچنین هنگامی که به هر علت از جمله کمبود آب، روغن و یا بالا رفتن بیشازحد مجاز دور موتور، دمای موتور از مقدار مجاز خود بالاتر میرود، باعث میشود تا به قسمتهای مختلف آن بخصوص قسمتهای متحرک آسیب زیادی وارد شود که این حالت را گیرپاژ یا سوختن موتور میگویند. در یاتاقانها این حالت هنگامی پیش میآید که یاتاقانها در اثر سوختن دیگر قادر به کم کردن اصطکاک بین شاتون و میللنگ نباشند.
رفع صدای یاتاقان
برای رفع صدای یاتاقان خودرو یا جلوگیری کردن از یاتاقان زدن خودرو، لازم است تا چند نکته مهم را در نظر داشته باشید. اولین نکته این است که باید سرویسهای روغن را به موقع انجام دهید و چک آپ خودرو را درست و سر زمانهای مقرر پیگیری کنید. همچنین لازم است تا هر گونه نشتی یا عیب در رادیاتور، پمپ روغن و سیستم روغن رسانی و… را به طور مداوم کنترل کنید.